KUM KONİSİ TESTİ NEDİR? NASIL YAPILIR?
Yol mühendisliğinde sıkışmanın kontrolü için yaygın olarak kullanılan iki yöntem kum konisi deneyi (kum kesafet testi) ve nükleer sıkışma deneyidir. Bu deneylerden kum konisi deneyi nükleer sıkışma deneyine göre uygulanabilirlik açısından zahmetli ve zaman alıcı bir deneydir. Dolgu da sıkışma kontrolünde Kum Konisi Testi uygulamada, çok sayıda nükleer test yapılıp aralarında kontrol amaçlı kum konisi testi yapılması önerilmektedir.
Karayollarında, havaalanı pistlerinde, bina inşaat alanlarında yapılan Kontrollü dolguların yeterli sıkılığa ulaşıp ulaşmadığının tespitinde kum konisi metodu tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kum konisi deneyinin amacı: Zeminin % olarak sıkılığının bulunmasıdır. Bunun için öncelikle sıkıştırılan zeminin tabii ve kuru birim hacim ağırlığı ve su muhtevasının bulunmalıdır.
Kum konisi standardı TS 1901-1, BS1377-9, BS1924-2, ASTM D1556 standartlarıdır.
Sıkışmanın Kontrolü iki aşamadan oluşmaktadır.
1-Standart Sıkıştırma (proktor) Deneyi: Laboratuvarda malzemenin sıkışma kapasitesi test edilir ve max. Kuru birim hacim ağırlığı değeri bulunur.
2-Arazide Sıkışmanın Kontrolu (Kesafet) Deneyi: Arazide ise yapılan deney kesafet deneyi olarak adlandırılır. Bunda da iki yöntem vardır:
a) Kum Konisi Metodu ile sıkışmanın kontrolü
b) Nükleer Metod ile sıkışmanın kontrolüdür.
a) Kum Konisi Metodu ile sıkışmanın kontrolü:
Amacımız sıkıştırılmış dolgunun kuru birim hacim ağırlığını ve nem yüzdesini bulmak. Bu amaçla dolguda 15 cm çapında bir çukur açılarak çıkan malzeme alınır. Daha sonra açılan çukurun hacmini bulmak için çukura kum doldurulur. Alınan malzemeler laboratuvarda tartılarak etüvde kurutulup yeniden tartılır. Buradan su muhtevası ve malzemenin kuru ağırlığı bulunur.
Kum konisi hesaplamaları:
d: m/v
d:yoğunluk
m:ağırlık
V:Hacim
formülünden çukurdan alınan sıkışmış malzemenin kuru birim hacim ağırlık değeri bulunur.Bu değerde laboratuvardan alınan proktor değerine oranlandığında % olarak sıkışma değeri elde edilir. Dolgularda genelde %95 sıkışma değeri istenir.
Hemen Ara
0538 552 18 23
a) Kum Konisi Metodu ile sıkışmanın kontrolü:
Amacımız burada da sıkıştırılmış dolgunun kuru birim hacim ağırlığını ve nem yüzdesini bulmaktır. Fakat burada kum konisi yöntemi değilde daha hızlı ve pratik bir yöntem olan nükleer cihaz (Troxler) ile sıkışma kontrolü yapılmaktadır. Nükleer cihaz 15 sn de sonuç verebilmektedir.
Burada da yine laboratuvar dan alınan proktor değerine ihtiyacımız olacaktır. Proktor değeri bir kez cihaza girilir. Sonra cihazdan okuma yapılır.